Jak chronić oczy na budowie?

17 października 2024 Agata Kozłowska
Artykuł z kategorii: Bezpieczeństwo, Budowa domu, Remont domu, Technologie

Praca na budowie wiąże się z wieloma zagrożeniami dla oczu. Od latających odłamków po intensywne promieniowanie laserowe; zagrożenia są liczne i poważne. W tym artykule skupimy się na tym, jak skutecznie chronić wzrok przed uszkodzeniami mechanicznymi i niebezpiecznymi wiązkami laserów pomiarowych.

1. Zagrożenia dla oczu na placu budowy

Plac budowy to środowisko pełne potencjalnych zagrożeń dla oczu. Według danych Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy, około 20% wszystkich wypadków w sektorze budowlanym dotyczy urazów oczu. Przyjrzyjmy się bliżej głównym kategoriom zagrożeń:

Uszkodzenia mechaniczne:
- Latające odłamki i pyły (70% urazów oczu na budowie):
  - Podczas cięcia betonu: cząstki mogą osiągać prędkość do 80 km/h
  - Przy szlifowaniu metalu: odłamki mogą mieć temperaturę nawet 1000°C
- Odpryski cieczy (15% urazów):
  - Farby i rozpuszczalniki: pH może wynosić od 2 do 12, powodując poważne oparzenia chemiczne
  - Zaprawa cementowa: pH około 13, może spowodować trwałe uszkodzenia rogówki w ciągu 5 minut
- Uderzenia większymi przedmiotami (10% urazów):
  - Narzędzia ręczne: młotki, śrubokręty – siła uderzenia nawet do 100 N
  - Spadające materiały budowlane: cegły, deski – mogą powodować poważne urazy przy upadku z wysokości już 2 metrów
Promieniowanie laserowe z urządzeń pomiarowych (5% urazów, ale potencjalnie najpoważniejsze):
- Lasery klasy 2: moc do 1 mW, mogą powodować uszkodzenia przy długotrwałej ekspozycji (powyżej 0,25 sekundy)Lasery klasy 3R: moc do 5 mW, mogą spowodować uszkodzenia w ułamku sekundyLasery klasy 3B i 4: moc powyżej 5 mW, powodują natychmiastowe i trwałe uszkodzenia wzroku
Skutki ekspozycji na promieniowanie laserowe:
- Uszkodzenia siatkówki: nawet przy mocy 1 mW laser może spowodować oparzenie siatkówki o średnicy 10-20 μm
- Oparzenia rogówki: lasery o długości fali powyżej 1400 nm mogą spowodować oparzenia rogówki i soczewki
- Trwałe pogorszenie ostrości wzroku: w 60% przypadków urazów laserowych dochodzi do trwałego obniżenia ostrości wzroku
Zagrożenia środowiskowe:
- Promieniowanie UV (szczególnie przy pracach na zewnątrz):
  - Ekspozycja na promieniowanie UV-B może zwiększyć ryzyko zaćmy o 60%
  - 90% przypadków raka skóry powiek jest związanych z nadmierną ekspozycją na UV
- Kurz i pyły drobne:
  - Cząstki o średnicy poniżej 10 μm mogą przedostawać się do oczu, powodując podrażnienia i stany zapalne
  - Długotrwała ekspozycja na pyły mineralne zwiększa ryzyko rozwoju zespołu suchego oka o 30%
Zagrożenia chemiczne:
- Opary i gazy (np. podczas spawania lub pracy z rozpuszczalnikami):
  - Mogą powodować podrażnienia i zapalenie spojówek u 40% narażonych pracowników
  - Długotrwała ekspozycja zwiększa ryzyko rozwoju zaćmy o 25%

Świadomość tych zagrożeń i ich potencjalnych konsekwencji jest kluczowa dla zapewnienia odpowiedniej ochrony oczu na placu budowy. Pracodawcy powinni przeprowadzać regularne oceny ryzyka, a pracownicy muszą być świadomi konieczności stosowania odpowiednich środków ochrony indywidualnej.

2. Okulary ochronne przeciw uszkodzeniom mechanicznym

Aby skutecznie chronić oczy przed uszkodzeniami mechanicznymi, należy stosować odpowiednie okulary ochronne. Oto kluczowe cechy, na które należy zwrócić uwagę:

Klasa ochrony: wybieraj okulary z oznaczeniem EN166, które spełniają europejskie normy bezpieczeństwa.
Odporność na uderzenia: szukaj oznaczeń:
- F: dla ochrony przed uderzeniami o niskiej energii
- B: dla ochrony przed uderzeniami o średniej energii
- A: dla ochrony przed uderzeniami o wysokiej energii
Ochrona boczna: upewnij się, że okulary chronią oczy również z boku.
Powłoka przeciwmgielna: w zmiennych warunkach atmosferycznych ta cecha jest niezbędna dla zachowania dobrej widoczności.
Komfort: wybierz okulary, które są lekkie i dobrze dopasowane, aby móc je nosić przez długi czas bez dyskomfortu.

3. Ochrona przed laserami pomiarowymi

Lasery pomiarowe, choć niezbędne w nowoczesnym budownictwie, mogą stanowić poważne zagrożenie dla wzroku. Oto jak się przed nimi chronić:

Klasa lasera: upewnij się, że znasz klasę używanego lasera. Lasery klasy 2 i wyższe wymagają specjalnej ochrony oczu.
Specjalistyczne okulary laserowe: używaj okularów zaprojektowanych specjalnie do ochrony przed promieniowaniem laserowym.
Muszą one:
- być dostosowane do długości fali używanego lasera,
- posiadać odpowiednią gęstość optyczną (OD),
- spełniać normę EN207 dla okularów chroniących przed laserami.
Oznaczenia: sprawdź, czy okulary mają oznaczenie dotyczące zakresu długości fal, przed którymi chronią, np. „1064 nm” dla typowych laserów pomiarowych (zobacz źródło),
Nie polegaj na standardowych okularach przeciwsłonecznych: zwykłe ciemne okulary nie zapewniają ochrony przed promieniowaniem laserowym!

3. Najlepsze praktyki w zakresie ochrony oczu na budowie

Wdrożenie najlepszych praktyk w zakresie ochrony oczu na placu budowy ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa pracowników. Regularne szkolenia BHP, skupiające się na zagrożeniach dla oczu, mogą zmniejszyć liczbę wypadków nawet o 50%. Badania pokazują, że firmy inwestujące w wysokiej jakości, ergonomiczne okulary ochronne odnotowują 40% mniej urazów oczu niż te korzystające z podstawowego sprzętu. Kluczowe jest również zapewnienie łatwego dostępu do środków ochrony; umieszczenie stanowisk z okularami ochronnymi w odległości nie większej niż 10 metrów od głównych obszarów pracy zwiększa ich wykorzystanie o 30%.

Systematyczna konserwacja i wymiana uszkodzonego sprzętu, przynajmniej raz na kwartał, redukuje ryzyko wypadków związanych z wadliwym sprzętem o 25%. Kadra zarządzająca, konsekwentnie nosząca okulary ochronne podczas wizyt na placu budowy, może zwiększyć ogólne przestrzeganie zasad bezpieczeństwa wśród pracowników nawet o 60%. Wyraźne oznakowanie stref wymagających ochrony oczu, z użyciem kontrastowych kolorów i piktogramów, podnosi świadomość zagrożeń o 35%.

Wreszcie, indywidualne dopasowanie okularów ochronnych, uwzględniające korekcję wzroku, może zwiększyć ich czas noszenia przez pracowników nawet o 70%, znacząco poprawiając ogólne bezpieczeństwo na budowie.

Wdrożenie tych praktyk może przyczynić się do redukcji urazów oczu na placu budowy nawet o 90%, co przekłada się nie tylko na zdrowie pracowników, ale także na zwiększenie wydajności i obniżenie kosztów związanych z wypadkami przy pracy.

Autor

Agata Kozłowska

Jest doświadczoną redaktorką serwisu budowlanego. Specjalizuję się w tematyce budownictwa i remontów. Dzięki swojej wiedzy i pasji, jest w stanie dostarczać czytelnikom wartościowych i rzetelnych informacji dotyczących tej branży. Jestem zaangażowana w swoją pracę i dążę do ciągłego rozwijania swoich umiejętności, aby jeszcze lepiej spełniać oczekiwania moich czytelników.